نظرية جامعه شناختي پياژه، به گونه اي گسترده در بين جامعه شناسان مورد بحث قرار نگرفته است، چون بخش عمده اي از نظريه وي در اين قلمرو، از زبان فرانسه ترجمه نشده اند. در اين مقاله، به چند جنبه از ديدگاه جامعه شناختـي پياژه، به ويژه نظرية مبادلة اجتماعـي او و ارتباط آن با برخـي از نظريه هاي معاصر در جامعه شناسي و روان شناسي اجتماعي به اختصار پرداخته مي شود. پياژه با ردّ ديدگاه کلي نگر دورکهايم و ديدگاه فردي نگر تارد، ديدگاه نسبـي نگر جامعه شناختي (رابطه نگري) را مطرح کرد؛ ديدگاهي که در آن همه واقعيت هاي اجتماعي به روابط اجتماعي و اين روابط نيز به نوبة خود به قواعد، ارزشها و علامتها تقليل مي يابند. نظرية ارزش هاي اجتماعي پياژه، شکل يک نظـرية مبادلة اجتماعــي به خود گرفـته است که بر اسـاس جـنبه انتزاعـي و منطقـي (جنبه ساختاري) و جنبه هاي تحولي، مشخص مي شود. پياژه عقيده دارد که مبادلة اجتماعي مستلزم اصول هنجاري تقابل است و تحول اجتماعي فرد، به چنين تعادلي منجر مي شود؛ زيرا عقلانيت، خود ماهيت اجتماعي دارد و مبتني بر هم – علمي اجتماعي است. اين ديدگاه ها، به نوبة خود، ناشي از ديدگاه توالي ثابت ژنتيکي دربارة جريان تکامل است. به عبارت ديگر، تحول مي تواند به منزله افزايش تعادل، هم در سطح عمل فردي و هم در سطح تعامل اجتماعي مشخص مي شود. واژه کليدي: جامعه شناختي، رابطه نگري، تبادل اجتماعـي ارزشها، نظريه نقش، تحول شناختـي، تحول اجتماعي